میراث آریا: مردم استان یزد، حضور در مراسم عزاداری سیزده محرم که قدمتی بیش از صدسال دارد را بسیار مهم می‌دانند، زیرا این روز را سوم امام‌حسین (علیه‌السلام) می‌خوانند و به یاد بر زمین ماندن پیکر پاک شهیدان کربلا به مدت سه روز در صحرای داغ کربلا و سالروز دفن شهدای کربلا توسط طایفه بنی‌اسد در کربلا هستند و به همین علت در این روز بسیار عزاداری می‌کنند.
بازار یزد به‌صورت کامل در این روز تعطیل و تمامی بازاریان خیابان قیام بازارها را تعطیل کرده و به همراه خانواده در مسجد ملا اسماعیل حاضر می‌شوند همچنین کلیه طلاب، روحانیون و اقشار مختلف مردم نیز در این مراسم شرکت می‌کنند.
دسته عزای روحانیون به‌عنوان اولین هیئت وارد مسجد ملا اسماعیل شده و به سینه‌زنی و عزاداری می‌پردازند و پس از مراسم روحانیون به قید قرعه حداکثر 14 الی 15 هیئت به ترتیب به برگزاری مراسم عزاداری می‌پردازند.
روز سیزدهم ماه محرم در یزد به دلیل یادمان سوم امام حسین و شهدای کربلا و خاکسپاری آنان است، این مراسم هر سال به مدت چهار تا پنج ساعت با برگزاری آیین‌های ویژه‌ای برگزار می‌شود.
خیابانهای اطراف خیابان قیام به خاطر کثرت جمعیت شلوغ و پرترافیک می‌شود و نیروی انتظامی اجازه ورود و حرکت هیچ‌گونه وسیله نقلیه به خیابان قیام که مسجد در آن واقع است را نمی‌دهد.
جنبه‌های معنوی مراسم:
یکی از جنبه‌های معنوی و زیبای این مراسم، پذیرایی از حاضران توسط روحانیون، مبلغان دین، منبری‌های روحانی و کسانی که عمری ذاکر امام حسین (علیه‌السلام) و مبلغ اندیشه والای سیدالشهداء (علیه‌السلام) بوده‌اند، است. در این روز قبا از کسوت تبلیغ کنار گذارده و برای خدمتگزاران مجلس سیدالشهداء کمر همت می‌بندند، حضور عالمان عامل، به معنویت عزاداری این مراسم رنگ اخلاص می‌دهد و به جاذبه‌اش می‌افزاید.
این مراسم در گذشته با حضور روحانیون حوزه‌های علمیه یزد در محل خانه سید میرزا واقع در کوچه محدوده امیرچقماق و شرکت در مجلس روضه‌خوانی شروع می‌شد. با پایان یافتن روضه‌خوانی حدود ساعت 9 صبح روحانیون عمامه از سر بر می‌داشتند و با پای برهنه با نوحه خوانی به طرف مسجد ملا اسمایل حرکت می‌کردند. پس از ورود به مسجد، اساتید و برجستگان حوزه در طرفین ورودی جهت خوشامدگویی به هیئت‌ها می‌ایستادند و طلاب سطح پایین‌تر به ترتیب سطح کار پذیرایی حضار مجلس را انجام می‌دادند که درجه یک پخش قهوه، درجه دو پخش چای و طلاب تازه‌وارد، سقایی را عهده‌دار بودند.
پس از روحانیون، ابتدا هیئت پشت باغ یا رنگرز ها وارد می‌شدند و سپس هیئت‌های سایر محلات هفده‌گانه شهر به ترتیب نوبت تعیین شده وارد می‌شدند و به عزاداری می‌پرداختند و در پایان با سخنرانی چند منبری معروف و تشکر از هیئت‌ها ختم مراسم اعلام می‌شد.
اقشار مختلف مردم، بازاریان و طلاب برای برگزاری مراسم همیشه پیش‌قدم هستند و به‌صورت خودجوش روز سیزدهم محرم در مسجد ملا اسماعیل حاضر شده و به عزاداری می‌پردازند.
این مراسم بیش از صدسال است که باشکوه فراوان در حال برگزاری است حتی در دوران اوج شیوع بیماری کرونا تا سیزدهم محرم با رعایت پروتکل های بهداشتی در حسینیه‌های روستای فهرج انجام می‌شده و ان‌شاءالله خواهد شد.
مراسم سیزدهم محرم در مسجد ملا اسماعیل پارها توسط صداوسیما فیلم‌برداری و مستندسازی شده و از موارد مهم و ارزشمند عزاداری ماه محرم هست.
تاریخچه آیین سنتی سیزده محرم:
با توجه به شواهد موجود این مراسم از 115 سال قبل تاکنون اجرا می‌شود. مراسم عزاداری روز سیزدهم محرم که به طایفه بنی اسد معروف است با حضور هیئت‌های مختلف در مسجد ملا اسماعیل یزد برگزار می‌شود و در نزد مردم یزد شناخته شده است.
هیئت‌های علاقه‌مند به شرکت در این برنامه با ثبت‌نام در سامانه اعلام شده درخواست خود را ثبت می‌کنند و سپس از میان درخواست‌های ثبت‌شده و با انجام قرعه‌کشی ۱۳ هیئت برای شرکت و اجرای مراسم عزاداری در این مسجد انتخاب می‌شوند که این برنامه شامل مقتل خوانی، روضه‌خوانی و عزاداری است.
موارد مشابه این مراسم تحت عنوان هیئت بنی اسد در بعضی شهرهای استان یزد برگزار می‌شود.
یزد با عناوینی همچون شهر دارالعباده، دارالعلم و دارالعمل، حسینیه ایران، شهر بادگیرها، شهر کار و کاریز و کاهگل، شهر دوچرخه‌ها، شیرینی، شهر قنات، قنوت و قناعت و شهر آتش و آفتاب شناخته می‌شود.
گزارش از سید سعید طباطبائی کارشناس روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد
انتهای پیام/
نظر شما